Tuesday, March 20, 2018

Alevi köyleri


Index Anatolicus sitesinin göze çarpmayan marifetlerinden biri de bu. Herhangi bir köy veya kasabanın herhangi bir özelliğine (mesela eski adına, etnik yapısına, aşiretine) tıklayıp, aynı özelliğe sahip olan tüm yerleşimleri dökebiliyorsunuz. Sonra tepedeki "Grafik harita göster"i tıklayıp aşağıdaki gibi bir döküm alabiliyorsunuz. Henüz verilerde çok eksik var. Ama tamamlandıkça, bayağı kullanışlı bir araştırma aygıtına dönüşecek sanırım.
Haritada nüfusunun tümü veya büyük çoğunluğu "Alevi" olarak işaretlenen yerleşim birimlerinin dağılımını görüyoruz. Sitede hepsi 2625 taneymiş. Bir kısmını kullanıcılar işaretlemiş; bir kısmını ben internette bulabildiğim kaynaklardan derledim. Eksikler ve yanlışlar mutlaka vardır; mesela Erzincan epeyce eksik. Ama kabaca doğru bir fikir veriyor.
Birkaç gözlem:
1- "Alevi Üçgeni"ndeki Alevi nüfus teorik olarak Zaza (Dersimli), Kürt (Kurmanci) ve Türkmen olmak üzere üçe ayrılıyor. Detaya girince görülüyor ki net ayrım neredeyse imkansız. Zazaların bir kısmı Kurmanci dilini benimsemiş; "Kürt"lerin bir kısmı kuşaklardan beri Türkçe konuşuyor; "Türkmen" olanları deştikçe altından hemen her zaman Kürtlük çıkıyor. Mesela 19. yy'da "Kürt" diye kayda geçmiş topluluklar bugün yemin billah "Türkmen" olduklarını ispatlama derdindeler. "Orta Asyadan geldiler, Şaman gelenekleri sürdürüyorlar" gibi söylemleri ciddiye almaya imkan yok.
2-  Büyük çoğunluğu 16. yy'ın başındaki büyük Alevi katliamları esnasında kendilerini Fırat'ın batısına ve kuzeyine atıp canlarını kurtarmış Kürtler. Harita bunu çok net gösteriyor. İkinci bir göç dalgasında 18.-19. yy'larda Dersim'den çıkıp çevre illere, Sivas, Tokat, Amasya, Çorum'a yayılmışlar. Hemen görülüyor, Fırat'ın doğu ve güneyinde (Diyarbakır'daki birkaç köyü saymazsanız) Alevi nüfus yok gibi.
3- Kars-Ardahan'daki yoğunlaşma da manidar. Orada gördüğünüz şekil 1878'den sonraki Osmanlı-Rus sınırıdır. Rusya'ya iltica etmişler, Osmanlı sınırının hemen dışına iskân edilmişler. 1920'de gerisin geri anavatana katılmışlar.
4- Hatay ve Adana'nın güneyindekiler Nusayrı, yani Arap Alevisi. Başka bir olgu. Adana dağlarından sahil boyu Çanakkale'ye kadar uzanan yaydaki dağınık noktalar Tahtacı yerleşimleri. Özbeöz Türk Alevileri onlar.
5-Edirne ve Kırklareli'nde bir grup Rumeli muhaciri (çoğu galiba Arnavut) Bektaşi/Alevi yerleşimi görüyorsunuz.

107 comments:

  1. Giresun'da Şebinkarahisar'ın bir bölümü ve biraz daha kuzeyde küçük bir nokta ve Trabzon'da deniz kıyısında bir nokta Alevi olarak görünüyor. Oralar nerelerdir? Haritaya bakar bulurum ama benim bildiğim Giresun'un büyük bir bölümü çok eskiden tamamen Alevi'ymiş. Çepni boylarının Alevi olduğu rivayet edilir ki Giresun ve diğer birkaç Doğu Karadeniz illerinin bir bölümünün Çepni boylarının torunları olduğunu biliyorum.

    ReplyDelete
    Replies
    1. Böyle bir çalışmada en büyük sıkıntı, kimliklerin belirsizliği/kayganlığı. Çepniler Alevi mi? Alevidir desen bin kişi bağıracak, değildir desen iki bin kişi. Kuşku olan yerde yerlinin beyanını esas almaya çalıştım. Karadeniz Çepnileri Alevi değiliz diyorlar genellikle.

      Delete
    2. Şebinkarahisar Alevi köylerinin 1 tanesi hariç gerisi şuan tamamen boş konumdadır. Sosyal, ekonomik sebepler ve toplumsal baskılardan dolayı göç yoğun olmuştur bu bölgede. Alevi köylerinin tamamı Çepni kökenlidir.

      Delete
    3. Trabzon ve Giresun'u bilmem ama Gümüşhane'nin güneyinde kalan Alevi köylerinin çoğunluğu Kürt köyü. Aleviler ayrıca çoğunlukla dağlık verimsiz yerlere yerleşmişler. Bunun en büyük istisnası Maraş'taki Alevilerdi.

      Delete
    4. Üstadım Şenkaya da Aleviler var, evet Alevilik Türk ve Kürt'ün ortak din ve kültürel değerleri gibi bir şey,

      Şenkaya'nın Alevi olmayan kesimi de Alevi gibi, hani sanki alevi kimliğini gizleyen Aleviler olur ya, hani O misal işte, acaba Kripto Alevi mi Şenkaya'daki İnsan tipi Olurlu'larda hemen hemen böyle bir topluluk.Çünkü şenkaya ve Olurlular dinden yuha insanlar olarak adalandırılırlar halen daha ve Chp ye oy verirler.

      Ben şahsen Alevileri sevmem, sevmeme nedenimde belki,Müslümanlaştırma sonrası Sünnilerin temelini sarstığı Anatolia'daki eldeazda olsa kırıntıları kalan Beyaz ırk yapısını ve kültürünü tamamen yok eden Asyalı Siyah bir topluluk olarak görmemdendir.Bunda Tc devletinin Alevi Kültürünü son dönemler deki Asimilasyonu iyice hızlandırmak için kullanmasının etkisi de unutulmamalıdır.

      Delete
    5. Çepniler Oğuz boylarından biri. Dini bir kimlik değil. Nasıl Yezidi/Alevi/Sunni Kürtler varsa, Alevi ve Sunni Çepniler de olabilir. Ama Çepnilerin ciddi bir bölümü sanırsam Alevilikten dönme Sunni.

      Belki de böyle daha iyi. Ülkücü bir Alevi gruba daha ihtiyaç yok memlekette :)

      Delete
    6. Hocam, Giresun Çepnilerinin tamamı eskiden Aleviydi, bu durum Katip Çelebi'de ve diğer seyyahların yazılarında özellikle belirtilmiştir. Konuştukları dil ise yine Katip Çelebi'ye göre Türkçe ile Farsça karışımı bir dilmiş. Trabzon'da 2 tane Alevi köyü vardır, bunlar Çepnidir (kendi iddialarına göre). Trabzon'un Tonya tarafındaki Rumca konuşulan köyleriyle Giresun ile Trabzon sınır hattında kalan Çepni köyleri arasında husumet vardır.

      Delete
    7. "Harita bunu çok net gösteriyor." demişsiniz. Fakat harita bence tam da Kürt olmadıklarını, aksine Kürtlerden kaçarak Kuzey-Batı ekseninde yerleştiklerini gösteriyor. Yoksa birkaç köy bile olsa G.Doğu da olması gerekmez miydi ? Benim şahsi kanaatim Türk ve/veya Zaza olduğumuz yönünde.

      Delete
    8. Tabii ln çorum, maraş katliamlarını kürtler yaptı, madımak otelini de kürtler yaktı. Hatta yavuz sultan selim bile kürtmüş .d dur dur daha da bombası ingilizler de kürtlerden kaçarken manş denizini geçmişler. google profil resmin haykırıyor "ben safkan kürtüm" diye, terör olaylarında sokağa çıksan kürt zannedilip linç edileceksin, daha neyin teorisini kasıyorsun be bilader .d

      Delete
    9. Yavuz Sultan Selim kürt değildi ama "1 Şafi (kürt) 7 Kızılbaş öldürürse cennete gider" diye fetva veren İdrisi Bitlisi kürt'tü ve Yavuz için çalışıyordu.

      Delete
  2. Nişanyanmap'in bu özelliğini bilmiyordum, güzel bir uygulamaymış. Ben kendi köyümün "manav" takısına bakınca güney ve doğu marmarada yoğunlaşmış şekilde bulunduğunu gördüm. Peki neden böyle bir dağılım var? Manavların hep kayılardan v.s önce bölgeye gelen ve göçerliği bırakarak, güney ve doğu marmarada yerleşik hayata geçen türkler olduğu söylenir veya yazılırdı. Katılıyormusunuz? Şu "manav" tabirinede el atsanız ve bizi aydınlatsanız Sevan bey ne iyi olur. İyi çalışmalar.

    ReplyDelete
    Replies
    1. Manavlar hakkında çok şey bilmiyorum. Müslümanlaşmış Anadolu yerlileri olmaları akla uygun. "Manav" nickli bir kullanıcımız bine yakın yerleşimi "Manav" olarak işaretlemiş, etnografik bilgi vermiş. Karşıt görüşleri almadıkça emin olamıyorum.

      Delete
    2. Bursa bölgesi ile ilgili. Anekdot.
      Babaannem 'manav'dı. Çocukluğumda anneme sorduğumda o yörede 'çok eski tarihlerde rumlardan 'dönmelere' ' manav dendindiğini söylemişti. Kendi fikri olmadığını, yaygın olarak öyle kullandıklarını biliyorum. Doğu Marmara'da bu 'manav' kavramını örtülemek için çaba görülüyor. Etimolojik izah bulamadım.

      Delete
    3. Doğu, G.Doğu Marmara yöresinde 'manav, çok eskiden 'dönme' rumlar' olarak anlamı yaygın. Osman/Orhan döneminin alanı olduğu için 'eski'nin anlamı buralara kadar götürülüyor olabilir. Herhangi bir küçümseme ifadesi olarak kullanıldığını duymadım. 'Yerli' tabiriyle birlikte kullanıldığını da izledim. Müslümanlak sözkonusuysa ilk Enevi dönemine kadar neden gitmesin!
      (Babaannem Bursa bölgesinde 'manav'dı).

      Delete
    4. Sevan bey 'manav' tabirini dile getirmem sadece kendi köken merakımdan değil, manav tabiri Türkiye etnik yapısı için bence nirengi noktalarından birisi. Çünkü "manavların müslümanlaşmış anadolu yerlileri" olması insanların bakış açılarında sarsıntı yaratabilecek birşey. özellikle bahsedilen bölgede bu etnik yapı "öz türk" gibi algılanıyor. Enteresan olan bir şeyde; bu etnik tabir neden sadece güney ve doğu marmarada var? Anadolunun müslümanlaşmış halkları her yerde olabilir. Acaba türkler bölgeye ilk geldiklerinde Bizans tarafından farklı bir etnik grup ile oluşturulan bir tampon bölgemiydi? Çünkü daha öncesinde Bizans'ı işgale gelen Vikinglerden iznik civarına yerleştirilmiş olanlar olduğunu okumuştum. Ya da en mantıklı sonuç dediğiniz gibi çok eskiden rumlaşmış anadolu yerlilerinin, yeni gelen Türkler ile karışımından ve müslümanlaşmalarından yeni bir etnik yapı mı oluştu? Bunu kendimce gözlemleyebiliyorum; anne ve baba tarafım ikisi de aynı köyden, hatta uzaktan akrabalar ama fenotip olarak çok farklılar birisi kumral orta boylu mavi-yeşil gözlü birisi esmer uzun boylu hafif çekik kahverengi gözlü. Baksan ikiside manav. Sanırım gen testi yaptırmamız şart. Asıl bence çarpıcı olan; Türk milli tezlerinin tutarsızlığını ufak bir Bilecik köyündeki insanların fenotip yapısında bile görebiliyorsun.

      Delete
    5. biz bursada manav tabirini göçmen olmayan anlamında anlamında kullanıyoruz. yani yerli... muhtemelen türkleşmiş yerli halk için kullanılıyor ama şöyle dendiğini de hatırlıyorum. "onlar manav değil, dönme"... fikrimce dönme olduğu hatırlanmayacak kadar eskilere manav, daha yakın tarihlilere dönme deniyor. ayrıca bu manav tabiri eskişehirde de kullanılıyor. tatar olmayanlar kendini manav olarak tanımlıyor.

      Delete
    6. Gümülcineli bir arkadaşım da Batı Trakya'da tüm Türkiye Türklerine "Manav" dendiğini söylemişti. Buyrun çıkın işin içinden.

      Delete
    7. Manavlar "Türkleşmiş Anadolu yerlileri" değildir. Bu mitin tarihi bir dayanağı zaten yoktu, genetikte de bir karşılığı olmadığı ortaya çıktı. Sakarya'dan, Eskişehir'den ve diğer illerden test yaptıran Manavlar var. Manavlarda Orta Asya genetik mirası belirgin.

      Manav sonucu (Eskişehir):

      Admix Results (sorted):

      # Population Percent
      1 Caucasian 34.84
      2 European_Early_Farmers 12.71
      3 South_Central_Asian 12.68
      4 European_Hunters_Gatherers 10.94
      5 Near_East 8.76
      6 Tungus-Altaic 5.22
      7 East_Siberian 3.55
      8 Ancestral_Altaic 2.74
      9 Arctic 2.34
      10 South_East_Asian 2.26
      11 North_African 1.80

      Using 2 populations approximation:
      1 50% Greek_ +50% Turkmen_Uzbekistan_ @ 4.920366

      Delete
    8. Manavlar yaklaşık 5 bin senedir bölgenin insanı, ilk olarak Sangariosun doğu kesiminde oturuyordulardı. 2500 sene boyunca Helenlerle beraber yaşadılar. Örf ve âdetlerde benzeşme oldu. Kocadon (şalvar) giyme Helenistanda bir tek Küçük Asyada görülür bir de Lesbosta tespitlerime göre. Doğu Rum sınırındaki hisarlardaki saraylarda oturan vâliler varmış (Tekfur).
      Doğu Rum ayrıca 6. asırda Bilecike Makedonyadan Slavları sürgün etti, Bilecik ismi Sırplardan kalma. Ayrıca Ankara yakınlarında Servochorion diye geçen bir yer daha varmış. Akıbetleri ne oldu bilinmiyor, Emevilere meyledenler Şama doğru gitmiş. Ermeniler Maraştaki Arap zulmünden kaçan Ermeniler 15. asırda Manavistana geldiklerinde osmanlıcı tavır takındıklarından Helenlerle aralarına bir soğukluk girmiş. Hatta Tospit isimli Rum Ortodoks Helen köyüne taşındıklarında iki Rum kızını kaçırıp Ermeni kilisesinde nikâh kıydırmışlar, eli kolu bağlı Rumlar Tospiti yakıp gitmişler orası olmus Armaş (İsmi Maraş kelimesinden devşirilmiş diyeni de var, bugünkü Ak Meşe, İzmit) 15. asırdan sonra az sayıda gelen Ekrad Türkmen vb manavlaşmışlar. Bu bakımdan Manavların 19. asır Rumili ve Çerkezistan muhâcirlerinden evvel de homojen bir halk olduğunu söyliyemem. Hâlen Kürdler sülâlesindenım diyen Manav âileler var. Manavlar kimi yerde sarışın, kimi yerde kumral kimi yerde de esmerdir. Ekseriyetle kadınları 1.60 beyleri 1.70 boyundadır. Rumence ve bulgarca ile helenceye de geçen manav sıfatının ve özel isminin kökeni gene Manav kabilesinin kendisidir. Küçük Asyada ziraat yapılan arazilerin yaşı ile Manavların târihi birbirine yakın olmalı kanaatindeyim. Yukarıdaki DNA testine de inanmayın efendim. Maçası yiyosa kendi DNA testini nüfus cüzdanıyla (Manav mı değil mi nerden bilicez) beraber yayınlasın da bakalım. Bir kısım Manav erkeklerinde Hititlerle ilişki tespit edilmiştir. Orta Asyalı olmak suç da değil ayrıcalık da. Kimse Manavları Orta Asyaya yamamaya kalkmasın avcunu yalar ancak.

      Delete
    9. Manav Bursa ve civarlarinda yerlesik olarak tarim yapanlara denilir.Turklerin göcebe oldugu düsunulurse manavlik ırka ait degil toprak ile alakalı bir tanimlama olma ihtimali büyuktür.Malum sebze meyve satma işini Manavlar yapar.Belki de manav sıfatı bu insanlara tarim yaptiklari için sonradan takılmıştır.Kim bilir ?

      Delete
    10. Manav tabir edilen etnisite ile ilgili ciddi araştırma yaptım. 1) Doğu Anadolu ve Kafkaslar üzerinden gelen türki boylar batıya doğru ilerledikçe kendileriyle anlaşabilecek bir türk lehçesini konuşan ağırlıklı olarak açık saç ve renkli yerleşiklerle karşılaştı. 2) "Manavlar" yerleşik tarımla uğraşır, yeni gelen "yörükler" ise yaylak, kışlak arasında sadece küçükbaş hayvan sürülerine bağlı göçer hayat tarzı sürerlerdi. Beylikler kuruldukça göçerlik azaldı. 3) Manavlar yeni gelenlere kendilerini "manav" (yerleşik tarım ekonomisi, yetiştirilen ürünlerin pazarda satılması), onları ise "yörük/göçer" olarak tanımladılar. Manav sözünün eski Orta Asya kökenine dayandırma tezleri de bulunmakta ancak yerleştikleri bölgelerde hakim Rum nüfus ve dili etkisi olduğu da gözardı edilmemelidir. Kısaca yaşam biçimi olarak manav sözcüğünün bunu ayırdetmek için seçilmiş olması akla yakındır. Benzer dili de konuşsalar birkaç yüzyıl sonra gelen Yörüklerin yerleşik bu gruba "Onlar Manav" demesi çok doğal değil mi? 4) "Manavlar" sadece Anadolu'nun Marmara Bölgesi ve yakın civarında yerleşmişlerdir. 5) Etnisite ve genoloji bakımından Trakya üzerinden geldikleri, Kuman, Kıpçak, Peçenek boyları kökenli oldukları anlaşılmıştır. Gagavuz, Dobruca, Bulgaristan Türkleri, Makedonya Türkleri ile aynı kökendendirler. 6) İzole Çanakkale ve Balıkesir manav köylerinde yapılan dil araştırmalarında sadece manav köylerinde kullanılan, Yörük kökenli Anadolu köylerinde bilinmeyen bazı deyim ve tabirlerle karşılaşılmış, bunların Orta Asya'da hangi gruplarda yakın karşılıklarının günümüzde dahi yaşadığı tespit edilmiştir, ki bunlar da Peçenek, Kıpçak kökünün devamı sayılmaktadır. Sonradan edinilmeyen, yaşayan dil ve folklor kökeni izlemenin en kolay yoludur. Bulgarların din ve dil kaybederek slavlaşmasına rağmen köken isimlerini hala yaşatması da burada vurgulanması gereken bir olgudur. Gagavuzlar ise aynı ortodoks dinine geçmelerine rağmen dillerini sürdürebilmiş asimilasyona direnmişlerdir.

      Delete
    11. Manav otozom ve haplogrup genetik sonuçları görmüş biri olarak diyebilirim ki Manavlar batı Anadolu'nun diğer Türki miksli Müslüman (batı Anadolu Türkü diye gruplanan) ahalisinden pek de farklı genetikte değiller, Türki atalarının Balkanlar üzerinden geldiğine dair bir ize rastlamadım genetiklerinde, zaten konuştukları dil Oğuz dillerinin Anadolu Türkçesi kolundan, Oğuz dillerinin Balkan Türkçesi kolundan değil, Kıpçak dili filan da değil. Gagauzlar ise genetik olarak Bulgarca veya Romence konuşan Hristiyan komşularından farklı çıkmadılar, ayrıca Gagauzların dili Oğuz dillerinin Balkan Türkçesi kolundan, bu da Osmanlı'nın tesiri ile Türkçeye geçtikleri teorisini destekliyor, tabii genetikte Türki miks göstermemeleri de.

      Delete
    12. Manavlık yerlilere değil yerleşik hayata geçip ekip biçen gocebeligi bırakana denir biz kendimizi manav diye tanımlarız ama kaynaklarda köyümüz yörük olarak gözüküyor taraklı haciyakup

      Delete
  3. Köylere dair fotoğraf eklenebilse, yani detaylı bilgi de olsa daha güzel ve kalıcı olabilir.

    ReplyDelete
  4. Kardeniz Ereğli - Alaplı - Gümeli

    ReplyDelete
  5. 1 - Hocam eldeki az veri ile çok büyük tespitler yapmışsınız, eksikler epey fazla. Hem haritanın batı tarafında hem doğu tarafında. Ancak elinizdeki veriler de gayet değerli ve muteber.

    2 - 16.yy'da alevi katliamının boyutları konusunda ciddi bir araştırma göremedim. Bu hep iddia ediliyor belli kaynaklara atıf yapılıyor. (İdris-i Bitlisi gibi) ama Tahrir defterleri üzerine yapılan bir araştırma göremedim. Nihayetinde o dönem devlet aklı bir şeyleri saklamaya çalışmayan bir yapı.Örnek olarak Hangi aşiretler nereye göçtü ? Kayıpları ne kadardı ? İyi-kötü Tahrir defterlerinden yola çıkarak en azından belli aşiretler üzerinden bir sayı telaffuz edebilmek pekala mümkün ama bildiğim kadarıyla yok.

    3 - Bu görüşünüze dair bir araştırma var mı ? Nasıl ve neden Rusya'ya iltica etmişler (Kars Oblastına) ? Sonra anavatana katılınca niye tekrar iltica etmemişler ?

    4 - Tahtacılar ile alakalı Suha Arın'ın - Tahtacı Fatma belgeselini hazır burada diğer okuyuculara da tavsiye edeyim.
    https://www.youtube.com/watch?v=D62eCwcSIIU

    5 - Çoğu galiba Arnavut demişsiniz ama bu sanıyorum "Balkanlarda Alevi/Bektaşi nüfus varsa yüksek ihtimal Arnavuttur" yargınıza dayanıyor.

    ReplyDelete
    Replies
    1. 2- Katliama ilişkin verileri Tahrirlerden çıkaramazsınız. Asli kaynaklar nedir bilmiyorum. Ebussuud Efendi fetvalarını biliyorum, her zaman ve her koşulda Kızılbaşların katlinin vacip olduğuna dair.

      Haritanın kendisi çok manidar. Fırat-Murat-Peri Suyunu izleyen keskin bir sınır var. Orijinal Alevi yerleşimi bu hattın sol ve üstüne yığılmış. Varto-Hınıs ve Amasya-Çorum ikincil göç ürünüdür. Bunu bilince harita daha da netleşiyor.

      3- Aynı şekilde, harita çok not bir öykü anlatıyor. Kars'taki Alevi yığılması 1878-1918 sınırının hemen dış yanı, Erzurum Şenkaya, Kars Selim ve Kağızman. O sınırın beri yanında tek bir Alevi yerleşimi yok. Detaylı tarihi biri yazsa da öğrensek.

      5- Arnavutlar konusunda yanılmışım. Bir iki örnekte kullanıcı notlarından genellemişim. Kırcaali ve Dobruca Alevilerini bilmiyordum öğrendim.

      Delete
    2. Kırcaali daha doğrusu Bulgaristan Alevilerinin sanırsam büyük çoğunluğu İç Anadolu kökenli.

      Delete
    3. @Cem Yıldız

      Balkan göçmeni hemen hemen kime sorsanız Konya/Karaman kökenliyiz derler. Ama tarihi ve genetik verilere baktığımızda çok farklı bir tablo çıkıyor. Balkan Müslümanlarının Türkçe anadilli olmayanlarında Türki miksli çıkan bulmak çok zordur, Balkan Türklerinde yani Türkofon Balkan Müslümanlarında Türki miks yerli halklarla karışa karışa oldukça seyrelmiş bir şekilde de olsa çıkıyor çoğu örnekte, ama onların Türki mikslerini getiren ataları Anadolu'nun iç kesimlerinden ziyade Osmanlı'nın erken bir devirde eline geçmiş olan batı kesimlerinden iskan edilmiş, Osmanlı belgelerinden bunu görmek mümkün, zaten Balkan Türkçesi Anadolu Türkçesi lehçeleri içinde en çok batı Anadolu'nunkilere benzer. Balkan Alevilerinin bu bakımlardan Balkan Sünnilerinden farklı olduğunu sanmıyorum.

      Delete
  6. Sevan bey, bizim memleketimiz Çemişgezek (Tunceli) hakkında bir kaç bilgi paylaşabilir misiniz? Veya hangi kaynaklardan faydalanabilirim? Köylerin eski adlarının çoğu Ermenice, nüfusu bugün kendisini Sünni Türk olarak sayıyor, eskiden beri Kürtçe konuşulmaz galiba. Garip bir durum. Eskilerin ağızından bu hususta makul şeyler çıkmıyor. Aydınlatmanız mümkün mü?

    ReplyDelete
    Replies
    1. Tastamam bu konuyu merak ettiğim için 2000 yılında kalkıp Çemişgezek'e gittim. Kasaba girişinde gözaltına aldılar, beş altı saat tutup sınırdışı ettiler. Öğrenemedim.

      Delete
  7. Slm sevan bey ben Gümüshaneliyim bizim ordaki aleviler icin bir calismaniz varmi.alevi köylerinin cogu kürt ama türk alevileride var özellikle kürt alevileri sadili asiretine mahsus lar,türk alevileri ise zogari olarak tabir ediliyor zogari hakinda bir bilginiz varsa sevinirim,tesekkürler

    ReplyDelete
  8. Yapılacak en zor işlerden biri Aleviliğin kökeni hakkında bir araştırma yapmak, çünkü Osmanlı döneminde de Aleviler genelde yok sayılmış, üzerilerinde çok yazılıp çizilmemiş. Ama görünen o ki olay gerçekten de Şah İsmail-Osmanlı didişmesinden öncesine dayanıyor. İran'daki Hürremi/Babeki hareketi, Muhammiracılar ile eski Türk geleneklerinin İslam ile karışması gibi şey söz konusu. İran'daki Kürt Yarsan Alevileri ile Türkiye'dekilerin benzerliği düşündürücü.

    Alevilerin kendileri de fazla yazılı kaynak bırakmamışlar.

    Ama bu türden demografi araştırmalarının yapılması elbette daha mümkün.

    ReplyDelete
    Replies
    1. Yarsan Alevileri kürtleşmiş Türkmenler, tıpkı evliya evliya çe seyehatnamrsinde geçen bugün doğu ve güneydoğu da hatta Tunceli'de kendilerini Kürt olarak ifade eden alveliler gibi 3-5 kuşak öncesi dedelerinin adı özTürkçe bugun Türkler bile o isimleri unutmuşlar ama kürtlelmiş Türkmen Alevilerin atalatı dedekelerinin hepsinin ismi öztürkçe

      Delete
  9. Olayın aslı nedir bilmiyorum ama ilginç bir şekilde Tunceli (Dersim fark etmez) halkının ciddi bir bölümü atalarının Ermeni olduğunu iddia ediyor.

    Ermenilerin veya Ermeniliğin kitlesel olarak en çok itibar gördüğü yer Pertek ötesi Tunceli sanırsam. Hatta Şişli'den bile daha çok :)

    ReplyDelete
    Replies
    1. öncelike selam arkadaşim,tesadüfen sayfaya girerken senin yazıların dikkatimi cekti.yok alevileri sevmem bunun gibi tuhaf tuhaf biseyler yazmissin sen alevilik hakkinda ne biliyosun yazsana bi bana konusalim tartisalım medenice

      Delete
  10. Alevilerin tarihini ele akan ille de Îran Horasanini da ele almasi lazim.

    Horasanda iki milyon Kürd var. Bunlar Savevi Osmanli çekismesi yani Çaldiran savasi esnasinda oraya yerlesen Dersimli, Serhadli, Kafkasya kürdleri Şadillilerdir. Malatya, Maraş ve Van orijinliler de var. En büyük asiret konfederasyonlar Çamişgazaklû ve Zafaranlû lardir, ki bunlar Çemişgezek Dersim orijinlidir.
    Horasanlilarin halen yüzde dördü Kizilbaş Aleviligine mensup iken, devlet ezici çogunlugu şiileştirmekte başarili olmuştur. Yine de şiileşen Alevilerin yasadigi şiilik Farslarin yasadigi şiilige nazaren soft kaliyor..

    Alevilik Kürd orijinlidir. Alevi ocaklarinin yüzde 90 i Kürdistandadir.

    Yine kuzey kürdlerinin Aleviligi dişinda Afrinde Mobetan kasabasi vardi, simdi TC işgal ettigi yer..
    Güney kürdlerin yasadiği Şebak ve Kakaî Aleviligi var. Ve dogu kürtlerinin yasadigi Ehli Hak veya Yarsani Aleviligi var ki, ki ilk lirik kürtçe eserleri onlar vermiştir. Serencam adinda kitaplari ve 1300 yillik siirleri mevcut. Onlarca BABA ve XANIM titelleri taşiyan ozanlarin eserleri mevcut ve kayda geçmistir.

    ReplyDelete
    Replies
    1. Evet! Kürt+(Zazalar)'dan ayrı bir Alevilik düşünülemez ama Aleviliğin Türklük ve Türkmenlik yanını da yok sayamayız.Alevilik ekolü tamamen Türk ve Kürt orijinli diyemeyiz, çünkü temelinde her ikisinden de kültürel yorumlar ve katkılar mevcut.

      Kürt toplumunun Alevi oranınında nüfusunun çok olması, Aleviliği tamamen Kürtlere mal etmez.Doğum oranları buna etken olamaz.


      Delete
    2. This comment has been removed by the author.

      Delete
  11. Hocam ben bazı köyler hakkında bilgiler eklemek istiyorum. Üye de oldum ama bilgi nasıl eklenir? bulamadım.

    ReplyDelete
    Replies
    1. Bir iki gün daha dişini sık. Tamirat var.

      Delete
    2. Bende Erivan kökenli olan Kürt Redki (Redkan) aşiretinin şuan Ağrı, Kars, Iğdır ve çevresinde yaşadığı 300 köyün listesini eklemek istiyorum. Bu köy isimleri üç yıllık çalışmamızın ürünüdür.

      Delete
    3. Çok memnun olurum. Herkes bir el verse evladiyelik bir iş çıkar ortaya.

      Delete
  12. Sevan Bey Çorum Mecitözü Yukarı Körücek Köyünü Alevi Kürd olarak belirtmişsiniz. Bu durum kullanıcılardan mı sizden mi kaynaklanıyor bilmiyorum ama bilgi yanlış. Ben bu köylüyüm ve köyün tarihini elimizden geldiğince araştırmamıza rağmen böyle bir bilgiye hiç rastlamadık

    ReplyDelete
    Replies
    1. Teşekkür ederim bilgi için. Bu yerlerin çoğunu şahsen bilmem. Kırk bin köy için farklı kaynaklardan bilgi derleyince mutlaka hatalar oluyor.

      Delete
    2. Yoo, hiç öyle yapmamışım. Yukarıkörücek için bilgi yok, bir önceki Yeşilova köyüyle karıştırdınız sanırım.

      Delete
  13. sakarya adapazarı abalı köyü alevi. sisteme nasıl ekleyebiliriz?

    ReplyDelete
  14. "Türkmen" olanları deştikçe altından hemen her zaman Kürtlük çıkıyor.

    Hadi ya? Amasya, Tokat ve Sivas'taki en büyük Türkmen Alevi topluluğu olan Beğdili/Sıraçları deştikçe de altlarından Kürtlük çıkıyor mu mesela? Bunların anadili Türkçe, köy adları Türkçe, Hubyar Ocağı'na bağlılar, Harzemşahlarla doğrudan tarihi bağları var. Kürtlerdeki "Badıllı"yı gösterirsiniz onları da Kürt yapmak için, olmaz mı? Kürtçe konuşan Vanlı Afşarları gösterip Afşarların Türkmenliğini tırnak içine alıyorsunuz yani, aynı yöntem Beğdililer için de kullanılabilir.

    ReplyDelete
    Replies
    1. Hoca boş konuşmaz. Saçının teli kadar belge tarayıp da yazıyor. Kürtsünüz diyorsa Kürtsünüz. Türkler Alevisi yoktur. Hubyar ocağının kökeni de Maraş Kürt alevileridir.

      Delete
    2. emredersiniz :) -yalnız bu yorumda ben "ulu'l emre itaat"kafası görüyorum. bu da çok tehlikelidir.

      Delete
    3. Aynı ildeki Kürt/Zaza Alevileri ile Türkmen Alevileri bile rahatlıkla ayırt edilebiliyor. Sivas'taki Sıraç/Beğdili Türkmen Alevileri ile Koçgirili Kürt Alevilerinin birbirleriyle alakaları yok. Simalarından tut, giyim-kuşamlarına kadar her şeyleri farklı. Koçgirililerin konuştuğu Türkçenin (anadilleri Kürtçe) Sivas'ın Türk ağzı ile alakası yok zaten. Munzur Dağı'na tapan Kürt Alevileri Türkmen Alevilerinden fersah fersah uzaktır; Türkmen Alevilerinden apardıkları deyişler ve bazı gelenekler hariç.

      Sivas Beğdili/Sıraç Türkmen Alevileri:
      http://i.hizliresim.com/p4nqpm.jpg
      http://i.hizliresim.com/ZN3goZ.jpg
      http://i.hizliresim.com/8nz0d1.jpg

      Koçgirili Kürt Alevileri:
      https://i2.ytimg.com/vi/_Xl5awE0jrU/0.jpg
      https://www.atlasdergisi.com/wp-content/gallery/kocgiri-asireti-sirri-arayanlar/245ATkocgiri021.jpg


      Hubyar Ocağı Türkmen Beğdili ocağıdır, Munzur Dağı'na tapan yarı-Ermeni tayfanın neyine Hubyar Ocağı.

      Delete
    4. Nasıl memleket bu ki alevisi de sapına kadar faşist. "kıblesi Munzur", "yarı-Ermeni" diye saldırmadan edemiyor. Yeri gelince de mazlumu, haklıyı bir güzel oynuyor.

      Anlamıyor ki kimlik, dil, fenotip, genotip ve kültür iki mahalle arasında ya da 25 sene içinde bile değişebilen kavramlar. Eğer Harzemşahlardan gelen Türkmen diyorsa işi daha sakat, bilmiyor veya bilmek istemiyor ki o dönem İran'ın doğusunda dinine Alevi diyen ne Türkmen ne de başka bir millet var. Siyasetname falan okumamış, dönemin Türklerinin nasıl koyu Sünni olduğunu, Şii kesmekle prim yaptıklarını kendi yazdıklarından öğrenememiş.

      Daha Türkmen'in ne demek olduğuna inanmak istemeyen insanlardan ne beklenir ki...

      Delete
    5. Tarihi kayıtlardan anladığım şu: Alevilik (ya da daha eski bilinen adıyla Kızılbaşlık) Osmanlı, Ak Koyunlu, Kara Koyunlu ve Şirvanşah idareleri altında giderek artan bir şekilde ortodoks Sünniliğin empoze edilmesine karşı bir tepki olarak doğdu ve yayıldı İslamın henüz etkisinin sathi olduğu geniş halk kesimleri arasında. Zaten erken dönem Safeviye şeyhleri Sünni idiler, sonradan Şiiliğe kaydılar. Hazar'ın doğusunda Alevilik aramak bence de boşuna.

      Delete
    6. Bütün kafa karışıklı ekrad-ı turkman yani kürt türkmenleri sözünden geliyor. Osmanlı sünni olmayan kürtleri türk olarak görmüştür. Türk bir yafta dilidir. Tu rex kelimelerinin birleşimi. Anlamı çok kötü. Hayvan dışkısısın anlamında.

      Delete
  15. This comment has been removed by the author.

    ReplyDelete
  16. This comment has been removed by the author.

    ReplyDelete
  17. This comment has been removed by the author.

    ReplyDelete
  18. This comment has been removed by the author.

    ReplyDelete
  19. Alevilerde hangi eski turk gelenegi var ? Yada alevileri baz alirken sadece turkmen aleviler cephesinden bakmayin, bugun Dersimdeki aleviler hala pagan-ari zerdustu inanclarinida yasatirlar , ne turklukle ne orta asya ile bi alakalaei yoktur

    ReplyDelete
    Replies
    1. İranlılar pagan değil aridir :)
      Pagan ari değildir
      Zerdüst inancında tek bir şey söyle aleviliğe benzeyen
      bugün sünniler aslında çogunlukla zerdüstlüğü yansıtıyr niye mi
      namaz zerdüstlükte vardır
      sırat köprüsü zerdüstlükte vardır :=
      Alevilerde bu tür kavramlar yoktur :)
      Aleviler levi bile olur ama iranlı olmaz güzelim :)
      Ali semah mı dönerdi ?
      Aleviliğin din görevlisi bile kamın fotokopisi alevi deyişleri bile orta asyadan gelme dağda :) farsların katlettiği artık saydıgı insanlar mı bunu söylüyor dersimoymuş hadi ordan :) ahahaha
      Allahın yeresanları kendini alevi sayıyor ya ona gülüyorum ! :)

      Delete
    2. Ben anlamış deyilim, bu ırkların ayrımcılığını, şuan Belçikada yaşayan bir Türk olarak, ne söyleyebilirim, ırklar gelir geçer, karışmışız bir şekilde hepimiz, bizler dünyalıyız, hepimizin oturduğu bölge ve geçmişteki kökenlerimizden aldığımız alışkanlıklarımız var, ben şu ırkım diyemiyorum nedense, doğduğum köyümü bilirim ve doyduğum yeri bilirim ve ben dünyada yaşadığım için kendimi dünyalı görüyorum,beni yaradan Allah’a inanıyor ve onun bizim için sunduğu kitapları ve peygamberlerine inanıyorum, tabiki bu benim inancım ve benim inancıma saygı gösterenleri sayarım ve her kim nerden gelmiş hangi ırk hangi dinden oluşu beni ilgilendirmez, herkes kendi kapasitesinin aldığına inanır, fakat geçmiştekilerle yaşarsak yolumuzu karıştırırız, çünki artık çok karışmışız ve karışmaktayız ve bu kadar güzel konuşuyor ve belgeliyorsunuz bu söylediklerimi, işte bu demektir bizler nereden gelirsek gelelim kim olursak olalım karıştırıyor yaradan bizleri, şöyle düşünürsek bu güzel bir avantaj hepimiz için, farklı oluşumuz bizleri daha renklendirir hem zihinsel hem görsel, insanoğlunun şuan çok bilmişliği buna borçludur, tabiki bunlar benim görüşüm,bırakalım artık bunları istiyorum ben canı gönlümden,biz yaşadığımız yerinirlik beraberlik içinde yaşamaya çalışalım bütün farklılığımızla ve hetşeyden önce birbirimizi sayalım görüş ve inanç ayrılığımıza rağmen,geçmişi bırakalım artık bundan ayrılık doğduğu için, saygılar.

      Delete
  20. Tokata amasyaya dersimden goc eden asiretler hangileri? Bilgidim kadariyla orda hic Kurd alevisi yok corum ve sivasa goc eden Kurd alevilerin ise asil sebebi safavi osmanli savasi degil dersimdeki anlasmazliklar ve arazi sorunu... ayrica dersim asiretleri osmanli ve idris bitlisi ile birlikte safavilere karsi savasmistirki buda doguda alevi katliami yapildigi tezini curutur nitelikde cunku alevilere karsi bi katliama girisilde dersim asiretlerinin idris bitlisi ile birlikte hareket edeceklerini sanmiyorum, safavi kizilbaslar zaten alevide degil... serefnamede dersim asiretleri ile safaviler arasindaki savasi anlatilir, yine idris bitlisin savas alanindaki anilari vardir ki dersim beyi pir huseyinin safavilere karsi nasil yigitce savastigindan bahseder

    ReplyDelete
  21. sevan bey, alevi yerleşkelerini içeren bir harita yapmanızı yanlış buldum. bana göre, başkalarının (özellikle ezilen,ötekileştirilen insanların)yerine konuşmak, başkalarının adına onları temsil etmek, "şu"dur diye işaretlemek etik olarak doğru bir şey değil. sizin için sıradan bir data-set olabilir ama bakalım bu köylerde yaşayan insanlar bu data-setin parçası olmak istiyor mu? şahsen ben evim barkım haritada işaretlensin falan istemezdim. kaldı ki bu ülkede can güvenliğimizin (güvence altında)olduğunu da pek düşünmüyorum.

    ReplyDelete
  22. Kızılırmak ve Yeşilırmak havzalarındaki Türkmen Alevilerinin simaları yeter senin mesnetsiz iddialarını yerle bir etmeye.

    1. http://i.hizliresim.com/lYZ2mJ.jpg
    2. http://i.hizliresim.com/p4nqpm.jpg
    3. http://i.hizliresim.com/gl6zJR.jpg
    4. http://i.hizliresim.com/8nz0d1.jpg

    Kanser gibisiniz be kardeşim. Azınlık milliyetçileri liberal, hümanist taklidi falan yapmasınlar,çıkıp delikanlı gibi biz azınlık milliyetçisiyiz desinler. Siz de kurtulun biz de kurtulalım.

    ReplyDelete
    Replies
    1. helal olsun kardeşim, yalnız bu yorumun Sevan Bey tarafından silinir. Çekik gözlü, badem gözlü Alevi Kürtleri nasıl açıklıyorlar acaba? FB'li Selçuk Şahin, Deniz Barış her ikisi de Tunceli'li.

      Delete
    2. Selçuk Şahin'in de, Deniz Barış'ın da tipinde herhangi bir Türki ya da Doğu Avrasya tesiri yok. Ayrıca badem gözün Doğu Avrasya tesiri ile alakası yoktur, badem göz Akdeniz (Mediterranean) tiplerinde yaygın olan göz şeklidir. Son olarak, Deniz Barış Tuncelili değil, Erzincan Kemahlıdır.

      Delete
  23. Sn Nişanyan. Çorum alevileri ile ilgili: https://www.pirha.net/aleviligin-kadim-merkezi-corum-13413.html/ sitenizdeki hatalı belirlemelerin doğrusu yer alıyor. Lütfen düzeltir misiniz?

    ReplyDelete
  24. Sevan Bey, Erzincan'ın Tercan ilçesinin Abrank (Üçpınar) ve Vartik (Beğendik) köylerinin yerleşimcileriyle ilgili bilgi verebilmeniz mümkün müdür? Abrank köyünün tüm yerleşimcileri Ermeni miydi? Yoksa Alevi ve Kürt göçmenler de var mıydı? vakit ayırdığınız için teşekkür ederim.

    ReplyDelete
  25. Nusayriler Türk Alevisi olduğu safsatadan ibarettir sayın Nişanyan. Yemen'den Irak'a gelen Arap aşiretlerdir Nusayriler.

    ReplyDelete
  26. Bir gün Malatya-Adıyaman hududunda Siçirik adlı bir köye gittim, Köy bir aile tarafından 200 sene evvel kurulmuş. Köyün hepsi akraba ama yarısı sünni, yarısı alevi. Şaşırdım, anlattılar. Büyük amcamız, "Rafa" köyünden gelin getirmiş, onun çocukları Alevi.

    ReplyDelete
  27. Sevan bey 18. Ve 19. Yüzyıl gov hareketleri için kaynak göstermeden il ya da ilce yazmanız çok yanlış. Mesela Amasya demissiniz . Amasya nin tüm ilçelerinde alevi vardır. Hatirlatirim en büyük alevi ayaklanmasında 1200 lu yıllarda babai isyanı burada gelişmiş ve son bulmuştur. Dediginiz göç hareketi sonucu sadece Suluova ilçesinde birkaç tane kurt alevisi koy kurulmuştur. Amasya Ne ise Tokat ta , sivasta odur. Bu bölgenin Alevileri çoğunlukla Türkmen kökenlidir, kendileri de boy adına kadar bilirler bunu ve ağız yapısı ile yapilan çalışmalarda desteklemektedir. Hatta sünni kökenli çoğu köyde 6-7 kuşak öncesine kadar alevidir. Yazıda bahsettiğiniz kürtler Konya Ankara kürtlerdir çoğunlukla. Bilimsellikten uzak ve tamamen zihin bulandırma amaçlı yazılarınıza son vermenizi rica ediyorum sizden.

    ReplyDelete
  28. Hocam öncelikle emeğiniz için teşekkürler. Yaklaşık 12 yıldır Alevi yerleşimleri üzerine çalışıyorum. Aleviforum.com sitesi olarak (kapanmadan önce) zamanında yüzlerce üyeden toplayıp teyit ettiğimiz bilgileri çeşitli boyutlarıyla haritalandırmıştık. O zaman yerleşim bölgelerine göre 2007 yılında yayınladığımız haritada da buradakine çok benzer verilere ulaşmıştık. Bizim de tespit edemediklerimiz olmuştu. Bunların bir kısmını haritalandırdıktan sonra öğrendik, bir kısmına sonrasında da ulaşamamış olabiliriz. Bunun yanı sıra Tunceli örneğinde olduğu gibi sonradan boşaltılan köylerle kısmen eksilen yerler de oldu ama sadece elimizdeki verilerden tespit edebildiğimiz toplam yerleşim sayısı 3529'du. Bu anlamda sizin belirttiğiniz rakam bizdeki verilere göre oldukça sınırlı görünüyor.

    Bu arada "Makbul Alevilik" kitabımın Alevi nüfusu ve yerleşim haritaları bölümünde, hem bu yerleşim yerlerinin, hem de nüfus tartışmalarını irdelemeye çalışmıştım.

    https://www.academia.edu/35757893/Makbul_Alevilik_-_Bir_Asimilasyon_Modeli

    ReplyDelete
  29. Ahriyan haritası da çıkarın.Trabzondan başlayıp,Rize,Digor,Ağrı,Van,Bitlis,Siirt,oradan Trakya.İpuçlarından hareketle.1915in,Varlık Vergisinin ve hatta 28 Şubat'ın farklı birşey olmadığını göreceksiniz.Dersimlinin neden Tunceli dediğinin, tipik bölgelerin insanlarının neden şirret ulusalcı ya da katı bir dinci olunduğunun nedenlerini görebileceksiniz.

    ReplyDelete
  30. Benim anladığım kadarıyla Osmanlının Türkmen derken kastettiği şey kesinlikle konar göçer halk. Daha ziyade topraklarını ele geçirdiği Akkoyunlu, hatta Dulkadir beyliklerinin konar göçer halkı. Çünkü Ege’deki yada Rumeli’deki konar göçer halka Türkmen dediklerine dair bir kayda rastlamadım. Onlara Yörük dedikleri görülmekte. Şimdi gördüğüm kadarıyla Osmanlının bu Türkmen denen halkın hangi dili konuştuğu ile ilgili en ufak bir kaygıları bile yok. Türkmen olarak adlandırdıkları bu topluluk aynı yaşam şeklini paylaşan insanlar. Göçebe Kürtler bile Türkmen Ekradı yani Türkmen Kürtleri olarak geçiyor kaynaklarda. Bu da günümüzde yanlış yorumlanıyor. Türkmenler Kürtleşti diye.

    Neticeye gelecek olursak. Günümüzde Anadolu’daki Türkmen aşiretlerinin bir kısmının Türkçe bir kısmının Kürtçe konuşuyor olmasını nasıl açıklayabiliriz. 14. Yüzyılın sonu 15. Yüzyılın başlarına kadar çarşı pazarda bile Farsça konuşan halk nasıl birden bire Türkçe konuşmaya başladı. Farsça bu kadar yaygın ise bu dilin nasıl ve nereye kaybolduğunu açıklayabiliyor muyuz. Anadolu’da konuşulan Farsça’nın Kurmanciye evrilmiş olma olasılığı nedir. Kendini Türkmen olarak tanımlayanların Kürtçe konuşuyor olması bunun bir neticesi olabilir mi. Çünkü Farsça ezelden beri Türkmenler arasında rağbet gören bir dil. Günümüzde Urfa’da yaşayan Danişmendli Türkmenlerinden olduğunu söyleyen aileler Kürtçe konuşuyor. Soyunu Anadolu’daki ilk Türkmen beyliklerinden Mengücek ve Saltuk beyliklerine dayandıranlar ise Alevi-Zaza kimlikleri ile ön planda gözüküyor. Danişmend ve Saltuk beyliklerindeki Farsça etkisi hakkında bir fikrim yok ancak Mengücek beyliğinde bu bahsettiğim şey oldukça hissedilir boyutlarda. Mengücek beyliği hükümdarlarının “şah” ünvanını kullanmaları bir yana bu hanedanın en önemli beyi Behram Şah’ın isminin, Zerdüşt öğretisinde yolcuları koruyan meleğin aynı zamanda kimi Pers-Sasani şahlarının adı olan Behram’dan gelmesi bir de buna şah unvanının eklenmesi çok manidardır. Farsça edebiyatın zirve noktalarından biri olan Azerbaycanlı şair Genceli Nizami, Farsça olarak kaleme aldığı Mahzen ül Esrar adlı eserini Erzincan’a kadar gelip Behram Şah’a sunmuş. Tüm bunlar Eski İran kültürünün Anadolu Türkmen saraylarında ne derece etkili olduğunu gösteriyor. Farsça’nın Türkmenler arasında hayli yaygın olduğu açık olarak görülmekte. Acaba bu Farsça Kurmanciye dönüşerek 16. Yüzyıldan beri bir takım Türkmenler arasında da konuşulan bir dil haline gelmiş olabilir mi. Sakın bu yazdıklarımdan 16. Yüzyıldan önce Kürtçe yoktu veya Anadolu’da Kürt yoktu gibi saçma bir sonuç çıkarmayın. Bir örnek vererek anlatmak istediğimi özetlemem gerekirse; Özbekçe ve Kazakça çok sonra ortaya çıkmış Türki diller olmasına rağmen çok eskiden beri Orta Asya da yaşayan halkların, boyların ortak kullandığı diller haline geldi. Kurmanci de, Kürt veya İrani topluluklar ile Türkmenler tarafından kullanılan bir dil şeklinde gelişmiş olabilir mi ?

    ReplyDelete
  31. Türkmen isminin özellikle yönetici zümre tarafından benzer yaşayış tarzına sahip insanlar için kullanılması işi bana mantıklı geldi. Ege ve Akdeniz'de göçebe yaşayan insanlara Türkmen değil Yörük diyorlar. Eğer Türkmen ismini kullanıyorsa arkasına muhakkak bir göç hikayesi duyuyoruz.

    Türkmen aşiretlerinin dilinin Farsça'dan Kurmanci'ye evrilmiş olması (bizzat dilin evriminden bahsediliyorsa) çok sakat ve temelsiz bir iddia. Kurmanci'nin eldeki yazılı örneklerinin 16.yy'dan önce bulunmamasına dayanarak böyle bir fikre sahip olabilirsiniz, fakat iki dilin ayrışma noktası için öngörülen nokta bundan yaklaşık 2000 yıl öncesi, Parthian'dan bölünen bir kol günümüz Kürt dil/lehçe gruplarının zeminini hazırlamış. Üstelik Kürt kimliğini uzun bir süre boyunca taşıyan tek linguistik grup Kurmanclarmış gibi görünüyor, bugün kendi içinde az ya da çok Kürt olduğunu iddia eden bir güruhu barındıran birçok halk (Zazalar, Lurlar ve hatta Soranlar) "Kürtlük" sorununu yaşamış veya hala yaşıyor. Aslında Kürtçe ile Farsça'ya doğru bir continuum'dan bahsedilebilir, fakat bunu yaparken Kurmanci'yi spektrumun bir ucuna, Farsçayı da diğer ucuna koymuş oluyoruz ki bu İtalyanca'dan İspanyolca'ya ulaşmaya çalışmak gibi bir şey. Şurada Kürt dillerinin sınıflandırılması ile ilgili güzel bir yazı mevcut; http://www.iranicaonline.org/articles/kurdish-language-i

    Eğer iddiada anlatılmak istenen Türkmenlerin bir yerde Farsça'yı bırakıp Kürtçe'ye geçmiş olması ise başka bir noktadan açıklanmaya muhtaç. Farsça devlet dairesinden edebi elite kadar 18.yy'ın sonlarına kadar yerini bırakmamış bir dil. Bir kere Ara Güler'in fotoğraf sergilerinden birinde görmüştüm, 1960'ların başlarında bir meyhanede kocaman bir afiş asılı "Farsça gazel okumak yasaktır" diye. Eğer bu etki şehirli Türkler arasına bu kadar uzun süre kaldıysa Türkmenler hangi siyasi/sosyal etkiyle Kurmanci'yi tercih etmiş olabilirler?

    Bana kalırsa söylenebilecek en mantıklı şey Türkmen kavramına giren insanların oldukça akışkan bir etnik kompozisyona sahip olduğu. Cumhuriyet öncesi dil ve kimlik değiştirme hızı yüksek gruplar, bugün birçok aile ve aşiretin farklı bölgelerdeki yerleştikleri yere göre Türkçe, Kürtçe, Arapça ve hatta diğer yerel müslümanların konuştuğu dilleri öğrenebiliyor ve kimliklerini benimseyebiliyor (Rizeli bir arkadaşımın anlattığına göre yaşadığı mezraya 150 yıl önce Şam'dan gelmiş bir Türkmen aile var, anadilleri gibi Lazca ve Gürcüce konuşabiliyorlarmış, hatta aile kendisini şu an Laz olarak tanıtıyormuş. İç Anadolu, Antakya, Kilis ve Maraş'taki Kürtler ile Türkler arasında, veya bunun gibi bildiğim trilyon tane hikaye var).

    ReplyDelete
  32. Pek bilinmez ama Eskişehir'de çok sayıda Alevi yerleşimi vardır. (Tahminimce en az 40) Bunların çoğu etnik olarak Yörük/Türkmen topluluklar. Sitede bu konuda eksikler var gibi görünüyor. Bulduğum bir iki akademik makale ışığında zamanım oldukça veri girişi yaparım. Teşekkürler.

    ReplyDelete
  33. Adıyaman'in Merkez ilcesine bagli Camgazi koyu de bir Alevi koyudur. Bir alan calismasi sirasinda barajdan dolayi ziyaret etmistim. O zaman orada yasayanlarla tanisma firsatim olmustu. Bu bilgiyi eklemek istedim ama bilgi eklenmiyor. Siteden kaynakli bir sikinti var.

    ReplyDelete
  34. Göç eden halklar yerli halkla karışır. Bu kaçınılmaz bir gerçektir.

    ReplyDelete
  35. Madımak olayı olduğu zaman, alevilik tartışılırken Mehmet Eröz'ün kitabı elime geçmişti. Daha önce alevi olup da sonradan hanefilesen yerler tek tek gösterildiği çok değerli bir kitaptır ki incelemenizi tavsiye ederim orada bizim coğrafyadan da bahsedildigini görünce babama sormuştum alevi olup olmadığımızı babam da eskiden alevi olduğumuzu doğruladı ve ailede yaşayan bilgiler bunlar..cografya ise Trabzon, inanılmaz asya tipliyim. Yakınçağ melezlenmesi olduğu için de iki kardesten biri asya tipli diğeri daha kafkaseid olabiliyor. Sindirilmemiş melezlenme yani Ailedeki bir kişinin bile aile genini nasıl degistirebilecegini en iyi bizim insanimizda görüyorum: mesela büyük dedemiz alevi köyüne atanmış dagistanlı bir imammış. Bazi rum koylerinden kız almak vermek eskiden meşru olmasa da kaçıp başka yerlere yerlesenler vardir.ortak dinde buluşunca dostluk mostluk kız alınmış ailede de var bildiğimiz, bilmedigimiz çok eskilerden ne kadar ne varsa artık... şimdi bunları öğrenin diye yazıyorum. Ermenileri de ben birbirine benzetemiyorum hele guneydogu ermenileri acayip melezlenmiş bariz belli kim kardashianin zenci bebeği gibi göze çarpıyor:) kusura bakmayın sizi hiç iyi niyetli bir aydın olarak görmüyorum. Ilerde bu konuda bir kitap bir yazı yazarsanız, bilgileri nasıl topladığınıza dair bu blogu delil olarak gösterecegim. Ama lütfen bu yazıyı da koyun ki ne kadar açık fikirli oldugunuz görünsün.

    ReplyDelete
    Replies
    1. Zaten Türkiye'de bugünkü sunnilerin büyük kısmının alevi kökenli olduğu aleviler arasında hep söylenir. Özellikle Yavuz döneminden sonra halifelik ve katliamlar başladığı için alevilerin hızla asimileye zorlandığı söyleniyor. Ege'de de çok var sunnileşmiş alevi köyleri ama kabul etmiyorlar kökenlerini. Asya tipli olman konusu da çok normal dediğin gibi dünyada hiçbir insan topluluğu genetik olarak homojen değil. Ve ayrıca sayın Sevan, Hayastanlıyım diyor orda bu işler nasıl yürüyor bilmiyorum ama hükümet gibi adam. Canının istediği tarzda tezler öne sürüyor. Ama böyle yaparsa gerçekler ortaya çıktığında onun da tezleri çürütülecek ve sadece fantazi dünyası görünecek. Bu da çok yüz kızartıcı olur.

      Delete
  36. Antik bir kazida elde edilen kemikler ile en yakin koylulerden alnan veriler karsilastirilir.akrabalik olasiligi cok yuksek..Koyluler duyunca kiyamet kopar.Hepssi ortaasyadan gelmis turk oglu turktur(!)Ben Turkculere sunu sormak istiyorum:Beyler siz geldiginizde anadolu bos muydu?Degilse nereye gittiler????

    ReplyDelete
    Replies
    1. Bu yorum kadar boş bir yorum da zor bulunur.Anadolu da 100 yıl öncesine kadar zaten kadim olarak ermen ve rum etnisitesine bağlı topluluklar yaşıyorlardı yani anadolunun kadim halkları türk olmadı çoğu rum ve ermeni olarak devam ettiler.100 yıl önce malum olaylar yüzünden de anadoluyu terkettiler

      Delete
    2. @Anonymous/Adsız

      Aşağıdaki linkteki haritada Osmanlı’nın 1893 nüfus sayımı sonuçlarına göre bugünkü Türkiye topraklarında yer alan kazalarının o zamanki Ermeni ve Rum Ortodoks yüzdeleri verilmiş:

      https://drive.google.com/file/d/1DZCb_sJSIUYFCOspCe6MawrixjmI0fr7/view?usp=sharing

      Görüldüğü üzere, doğudaki Ermeni bölgeleri haricinde Ermenilerin pek bir varlığı görünmüyor. Daha da mühimi, Rumlar Trakya ve batı ve kuzey Anadolu’nun bazı kıyı bölgeleri haricinde oldukça seyrek görülüyor (Niğde tarafları iç kısımlarda istisna teşkil ediyor bu bakımdan). Şu iki veriyi de ekleyeyim de tablo iyice netleşsin: 1- Batı Anadolu kıyı bölgelerindeki Rumların soyu oranın yerli Rumları yerine 18. yy’dan itibaren bilhassa Ege adalarından oralara yerleşen Rumlara dayanıyor ekseren. 2- 19. yy boyunca Anadolu’da gayrimüslim nüfusu sanayileşme ve hayat şartlarındaki iyileşme ile beraber Müslüman nüfusun artış hızına oranla büyük bir artış yaşadı ve bu nüfus sayımının yapıldığı sıralarda Osmanlı devrindeki en yüksek oranına ulaştı.

      Tüm bu veriler ve tahrir ve diğer nüfus verileri ışığında, Anadolu’da Müslüman nüfusun oranının bu sayım devrindekinden de yüksek çıktığı önceki yüzyıllar (16., 17., 18. yy’lar ve muhtemelen 15. yy da) da hesaba katıldığında, Anadolu’da Rum ve Ermenilerin ve özellikle de Rumların çoğunun 1071’i takip eden yüzyıllarda Müslümanlaştığı sonucu ortaya çıkıyor, aksini iddia edecekseniz bahsi geçen devirde Anadolu ve civarlarının bilinen tarihinde eşi görülmemiş bir yerli katliamı olduğunu öne sürmeniz gerekecek ki bu ne tarihi ne de genetik verilerle uyuşan bir şey olur.

      Delete
  37. Sevan bey, ben Çorum/Hamdiköy'lüyüm. Hamdi Köy Index Anatolicus'ta Kürt veya Zaza olarak nitelendiriliyor. Doğru bir bilgi değil. Hamdi Köy ahalisi Türk kökenlidir. 1600 ya da 1700'lü yıllarda Anavarza'dan göç ederek bu bölgeye yerleşmişlerdir.

    ReplyDelete
  38. Aleviliğe etnik bir pencereden bakmak, bir etnisiteye mal etmek,utanılacak bir durum. Alevilikle tanışma fırsatı bulmuş, bir çok etnisiteden Aleviler var. Alevilik, bir çok ülkede çeşitli isimler adı altında var olan bir inanç, kültür ve yaşam biçimidir.Bu konuda o kadar çok bilgi kirliliği var ki, örneğin Balkanlar Alevilerini çoğu "Balkan halklarından" zanneder, halbuki bir avuç Bektaşi Alevi dışında, öyle birşey yoktur. Aleviler, 14. yy dan beri o bölgeye Anadolu' dan sürgün edilmiş, Anadolu Alevileridir. Misal, İran da milyonlarca insandan oluşan Aleviler, sadece Ehlihak ve Yarsanlardan ibaret değildir, Kalenderi, Bektaşilere kadar onlarca grup var, ama maalesef İran da ki molla baskısından dolayı, detaylı kaynak bulmak zor. Aleviliği herhangi bir etnisiteye mal etmek, Aleviliği aşağılamaktır,küçük düşürmektir. Aleviliğe etnik pencereden bakanlar,yazar-çizer takımı başta olmak üzere, hepsi tonlarca yalan söylüyor, bilerek ve isteyerek. Alevilik hiç bir etnisite ve hiç bir dinin tekelinde değildir.

    ReplyDelete
    Replies
    1. @14 Şubat 2019 05:54'te yazan adsız

      Bu konuda o kadar çok bilgi kirliliği var ki, örneğin Balkanlar Alevilerini çoğu "Balkan halklarından" zanneder, halbuki bir avuç Bektaşi Alevi dışında, öyle birşey yoktur. Aleviler, 14. yy dan beri o bölgeye Anadolu' dan sürgün edilmiş, Anadolu Alevileridir.

      Bu dediğiniz doğru değil, sırf Arnavutlar arasında bile oldukça büyük bir Alevi-Bektaşi-Halveti azınlık var. Ayrıca Balkan Aleviliği Anadolu Aleviliği ile aynı değildir, benzerlikler vardır, ama farklar da çoktur.

      Delete
    2. Ulen adam diyor benim koyum Kurt olarak gosterilmis, biz Turk'uz diyor sende bos edebiyat yapiyorsun. Bir Alevi koyun Kurt veya Zaza gosterilmesi Aleviligi bir etnisiteye mal etmiyor da Turk oldugunu soyleyince ediyor mu?

      Delete
  39. Sayın Onur Dinçer, Arnavutluk ve Arnavutları ayrı tutuyorum. Siz bana,Makedonya ve Kosova haricinde Bulgaristan, Yunanistan ve Romanya da, kaç tane "Arnavut Alevi" gösterebilirsiniz? Ayrıca, insanlar Trakya Alevilerinin de genelini Arnavut sanıyor, ilgisi alakası yok.

    ReplyDelete
    Replies
    1. Arnavutluk Alevi nüfusunun Balkanlar'da en yoğun olduğu yer, onları hariç tuttuğunuzda kafadan Balkan Alevilerinin büyük bir kısmını elemiş oluyorsunuz. Balkanlar'a Alevilik Anadolu'dan geldi, dolayısıyla Balkan Aleviliğini inceleyecekseniz Arnavutlardaki Aleviliği de katmalısınız. Alevilik bağımsız olarak farklı yerlerde doğan bir dini akım değil, tek bir yerde doğup zamanla birçok halka yayıldı her ne kadar zamanla bölgelere göre farklı gelişmeler gösterdiyse de. Bilinen Alevi kökeni olmamasına rağmen Aleviliği araştırmış biri olarak söylüyorum.

      Delete
  40. Canlar bizi ayrıştırmaya çalışmasınlar, uyanık olun. Sonra kimse gözümüzün yaşına bakmaz. Bizim yolumuz kardeşlik, insanlık, eşitlik, sevgi yoldur. Bizim nazarımızda kadın erkek farkı yok, ırk köken ayrımı sorulmaz. Çünkü yol cümleden uludur. Bu yol erenlerindir, yolu doğru sürenlerindir. Anadolu'nun cefakar insanları böyle bir bilince ulaşıp, böyle bir kültür yaratabilmişken, halen gelip kafatasına takılmak neyin nesi? Amacınız nedir Sayın hocam? Eyvallah, haritalar oluşturuyorsunuz, hizmette bulunuyorsunuz. Kötü niyetli kimseler için de hedef belirlenmiş olmuyor mu öte yandan? Bu tartışmaların ne sonu gelir, ne ömür yeter bunları çözmeye. Amacımız huzur, barış ve bereketin egemen olduğu bir ülkede dostça bir arada yaşamanın yollarını bulmak olmalıdır. Bunun için geleceğe bakmalıyız. Sen şu'cusun, ben bu'cuyum diyerek bir yere varamayız. Yazık, günahtır bu toprakların cümle evlatlarına. Dökülen göz yaşı, akan kan hepimizin ortak mirası. Geçmişteki acılarımız ortak, bundan sonra artık sevinçlerimiz ortak olsun.

    ReplyDelete
  41. kardeşim ne kadar boş konuşan insanlar var ya.alevilik kürt kökenlidir diyo vatandaş ve %90 veriyo hadi ordan. neye göre konuşuysun hiçbişey bilmeden. ben kendim tokatlıyım öz be öz türkmenim kızılbaşım.alevilik has öz be öz türkmen inanışıdır. hacı bektaş veli ahmet yesevi horasandan gelip bu yurda konmuşlardır. orta asyada horasanda kürdün ne işi var. bütün alevi köylerinin adı türkçedir.tuncelideki mezarlarda türk figürleri vardır.hacı bektaş ahmet yesevi bütün ulu ozanlar türkçeyi kullanmıştır. sen neye göre aleviler kürttür diyosun. cahil adam öğrende konuş bazı şeyler.ben kürdüm diyen alevilerin hepsi türktür.kürtlerle iç içe yaşarkene kürtçe öğrenmiştir. aleviliğin geçmişi gizliliktir insanlar alevi olduğu bilinmesi diye kürtçe zazaca öğrenip aralarına karışmıştır. aleviliği kürtlükle bağdaştıran kafa kesinlikle pkk kafasıdır. alevileri yanına çekmek için böyle tezler ortaya atıyorlar ama nafile.aleviler türkmendir türlün özüdür anadoluya türklüğüde aleviliğide getirenlerdir. ayrıca anadolu topraklarındaki tüm türkler türkmenler bugün sünni olanların hepsinin zamanında alevi olduğunu sonradan sünniliğe geçtiğini kanıtlamaktadır. buda eşittir şu demektir anadolunun harcı türkmen kızılbaş geleneğidir insanlar sonradan farklı yollara dönmüştür.

    ReplyDelete
    Replies
    1. @Unknown

      Troll müsünüz, ciddi misiniz çözemedim.

      Delete
    2. Coz. Cunku ciddi bir durum. Malesef dedikleri buyuk olcude dogru.

      Delete
  42. herkes karadeniz alevilerini atlamış :) Ordu trabzon gümüşhane zonguldak samsun alevileri nedir peki. sırf benim bildiğim ordu da 47 tane köy ilçe karışık alevi yerleşimi var :)

    ReplyDelete
    Replies
    1. @Anonymous

      Sevan Bey’in haritasında bir eksik göremedim, bahsettiğiniz yerlerdeki Alevi köylerini göstermiş zaten haritasında.

      Delete
  43. 1) Etrak-ı bi-idrak-->Aleviler için kullanılmıştır. Aşıkpaşazade tarihinde yer alır.
    2) Çaldıran öncesi ve sonrası Aleviler yoğun katliamlara tabi tutulup asimile edilmeye (Kürtleştirilmeye) çalışılmış ve birçok bölgede yorumlardan anladığım kadarıyla başarılı olunmuştur.
    3)1865 Fırka-i Islâhiyye ordusu sadece yerelde merkezi otoriteye direnen aşiretlerin gücünü kırmak için değil Alevileri yerleşik hayata geçirerek vergilendirme amacıyla kurulmuştur. Başarılı olunmuştur. Merak edenler E-Devlet'te soy kütüklerine bakarak 1865'ten kısa bir süre sonra ailelerinin nüfus kayıtlarının alındığını görebilir. (Bundan önce kayıt altına alınanların da olması muhtemeldir. Benim anlatmak istediğim nokta Fırka-i Islâhiyye özelinde)

    ReplyDelete
    Replies
    1. @Sivaslı

      E-devlet için kullanılan kayıtların doğasından ötürü 19. yy ortalarından önceye gidilemiyor hemen herkes için, bunun Alevilikle, göçebelikle filan ilgisi yok, en şehirli gayrimüslimler için de bu böyle.

      Ayrıca, şüpheye yer bırakmayacak şekilde Türki miksi olan Kürde rastlamadım bugüne kadar genetik testlerde, Alevi Kürtlerde ve geçmişte Alevi olan bölgelerin Kürtlerinde de rastlamadım.

      Delete
  44. Şanlıurfa 'da merkeze bağlı KISAS , ve AKPINAR köyünde de yaşayan Aleviler Türktür ..ne zaza ne arap ne de kürtçe de asla bilmeyiz .. güney-doğu da bulunduğumuz için kürt sanıyorlar bizi ama Özbeöz Türküz, türkmeniz.. Dertli Divanı yi dinlemişsinizdir mutlaka bizim Kısas lı işte saygılar...

    ReplyDelete
  45. Nışanyan'ın Kürt alevi dediklerinin tamamı Kaşkay Türklerindir. Tabiki Anadoluya gelişleri 3000 yıllık sürectir

    ReplyDelete
    Replies
    1. Posta treniyle gelmişler herhalde, biraz yavaş olmuş.

      Delete
  46. Birisi çıkıyor "Alevilerin hepsi Türk" ötekisi "Alevilerin hepsi Kürt" diyor.Bu herşeyden önce bu iki etnisiteye mensup olmayan yığınla insana hakaret ve saygısızlıktır. Alevilik hiç bir din ve etnisitenin tekelinde değildir. Üstelik sadece Anadolu'da olan, bir inançta değildir. Dünyanın bir çok ülkesinde çeşitli isimler adı altında,çeşitli etnisitelere mensup, çeçeşitli diller konuşsn Alevi insan toplulukları var. Pamir dağlarının etrafındaki İsmaililer bile, aynı etnik kökenden gelen, aynı dili konuşan insanlardan oluşmaz, içlerinde Hazara Türkmenleri gibi Türkik topluluklarda ,İrani-Ariyan topluluklarda ve hatta başka topluluklarda vardır.

    Elbette her Alevi'nin bir dili, bir etnik kökeni vardır. Ama Aleviliğin yalnızca insan kökeni vardır.

    Bu arada Tokat, Amasya illeri ile ilgili olarak "Dersim kökenli" aşiretlerin varlığı ve yokluğuyla ilgili bazı yorumlar yapılmış. Yok diyende çok diyende gerçeği söylemiyor.Birincisi "hiç yok" değil, Tokat'ta da, Amasya'da da, Yozgat'ta da bir kaç köy var.Çorum'da biraz daha fazla belki Çorum'un 240-280 Alevi köy ve yerleşim birimleri içinde 40-50 köy, Kürtçe konuşan Dersim kökenli Alevi köyü çıkar. İkincisi ise, bölgede kimilerinin iddia ettiği kadarda çok değil. Çünkü, bu yöre Alevilerinin etnik kimliği nettir.Yozgat'ın Aydıncık ilçesi Alevi köylerinin belki hepsi Kürt'tür.Bir şeyin az olması hiç olmadığı anlamına gelmez.

    Öte yandan nedense bölgede sadece, Hubyar ve Anşabacı talipleri olan Sıraçlar "Beydilli boyu" mensupları zannedilir. Bunun sebebi ise, Sıraçlardaki Beydilli bilincinin, diğer Kızılbaş Beydilli topluluklarında pek olmaması. Oysa Sivas'tan Eskişehir'e kadar olan coğrafyada yüzlerce Kızılbaş Beydilli köyleri vardır ve bunlar belkide Anadolu'nun en kalabalık Alevi topluluğudur.Ayrıca,İran, Irak, Suriye ve Bulgaristan'da da yüzlerce Kızılbaş Beydilli köyleri vardır.

    Afşarlar nedense hep, "Sünni Müslüman" kimliğiyle bilinir, Alevi Afşarların daha çok olduğu çoğunlukla bilinmez. Keza Sünni Müslüman olanlarında bir kaç kuşak ötesi Alevi'dir, tıpkı Çepniler gibi, tıpkı Yörükler gibi.Anadolu'da Afşarların çok önemli bölümü hala Alevi'dir, Afganistan, İran ve Azerbaycan Afşarlarının genelide hala Alevi'dir. Yörüklerinde önemli bir kısmı hala Alevi'dir.Tahminen 5 bin civarı Alevi köyü olduğu söyleniyor hatta, bir çok yerleşim yeri bilinmiyor.

    Alevilik binlerce yıldır bir yaşam biçimi olan, kadim bir inanç, kültür ve yaşam felsefesidir.Maalesef bu gün etnik, dinsel ve ticari bir pencereden bakan kişiler tarafından tahrip edilip, yağmalanmakta herkes kendi Alevisini yaratma derdindedir. Türkçüsü, Kürtçüsü, Zazacısı, Arabçısı, çatal kılıçlı Alicisi, Şamancısı, Zerdüştçüsü, Ezidicisi, cem evlerindeki Sünni ve Şii misyonerleri, hangisini sayalım...

    ReplyDelete
  47. Sevgili Sevan hocam, emeğinize sağlık. Ancak, araştırmada doğruların yanında o kadar yanlış bilgiler varki bir kaç örnek. Mesela Çorum/Mecitözü Karacuma köyü "Sünni Türk" yazılmış, oysaki köy halkı Alevi ve Kürt'tür. Diğer yandan gene Çorum Mecitözü Dağsaray köyüde "Sünni Türk" olarak yazılmış, bu köyün tamamı Alevi Türkmen'dir. Çorum merkez Gökkköy'ün Türkmen olduğu yazılmış ama Alevi olduğu yazılmamış. Öte yandan o kadar çok Alevi köye "Alevi Kürt ve ya Zaza" yazılmışki, bunların içinde doğru olanda var, yanlış olanda. Birincisi, 40-50 köy civarı haricinde Çorum'da bu kadar fazla "Alevi Kürt ve ya Zaza" köyü yok. İkincisi Çorum Alevi nüfusu içinde ortalama olarak, Kürt olan Aleviler %15 gibi yoğun, azımsanmayacak bir nüfusa sahipken "Zaza Alevi" nüfus, istisnalar hariç hiç yoktur. Yanlışa bir iki örnek verelim. Mesela Çorum merkez Sevindikalanı köyü kesinlikle Alevi Türkmen'dir, gene Çorum merkeze bağlı Kuşsaray köyüde Alevi Türkmendir, bu köyler "Alevi Kürt ve ya Zaza" değildir. Böylesi yığınla yanlış bilgi olduğuna eminim.

    ReplyDelete
  48. hınıs arpaderesi köyüne kürt köyü yazılmış yanlış yazılmış alevi türk köyüdür kureyşan ocağına bağlıyız horasandan gelmekteyiz düzeltmenizi rica ediyorum

    ReplyDelete
  49. Aleviligi disaridan yorumlayanlar hep ahkam kesiyor. Siz de boylesiniz. Bir de orta asya dusmanliginiz goze de carpiyor. Ben orta asyalilardan nefret etmiyorum cok da hayranligim yok. Ama bu tutumunuzun nedenini anlayamadim. Sivas turk alevisiyim. Kurt kokenli oldugumuzu sonradan turkluge dondugumuzu anlatmissiniz. Donen olabilir. Ama asli turk olanlarin kurt oldugunu ve aleviligin turklukle ilgili olmadigini soylerken dayanaginiz caninizin boyle bir hipotezi one surmek istemesi? Cunku ardindan destekleyen mantikli bir aciklama okuyamadim. Dna testi yaptirinca %10-15 orta asya genetigi cikiyor. Demekki bir turkluk var ozumuzde. Sizin fantazilerinize mi inanalim genetik bilimine mi?

    ReplyDelete
    Replies
    1. Sevan Bey videosunda bütün Aleviler Kürt kökenli midir demiş? Ne dediği çok açık: Alevilik çok çeşitli kökenlerden insanların dahil olduğu ve 15. asırda Anadolu ve yakın coğrafyasında doğan bir dini ve siyasi harekettir diyor ki bu doğru. Orta Asya'da Alevilik yoktur, hiç de olmamıştır, Orta Asya'dan buraya gelenler de Aleviliği getirmemiştir. Alevilik Anadolu ve yakın coğrafyasında 15. ve 16. asırlarda doğmuştur Safeviye tarikatı ve daha sonra Safevi devleti yoluyla.

      Sevan Bey'in genetik gerçekleri inkar ettiğini düşünüyorsanız öyleyse Gagauzlara Türk ve Orta Asya kökenli demesini de eleştirmeniz gerekir dürüstlüğün bir gereği olarak, zira Gagauzlarda Orta Asya kökeni çıkmadı genetik testlerde, Bulgar ve Romenlerden ayırt edilemiyorlar. Zaten konuştukları dil de bildiğimiz Balkan Türkçesi, farklı bir Türki dil değil.

      https://drive.google.com/file/d/0B9n4j3PQ81RcNGpTODFXQVhNWFk/view?usp=sharing

      Delete
  50. bunların hepsi saçma sapan şeyler. olayın gerçeği şu ..Roma hakimiyetinden çıkmak isteyen isa yahudi diniyle manevi bir isyan hazirligindaydi bunu gerceklestiremeyince havarileri az bir insanla çok büyük bir İmparatorluğu elde etmek için Roma diniyle yahudilikten hristiyanligi yaratıp romanın önce baskentini sonra her yerini ele geçirdi.fakat bu süreç de ortada İsa'nın gerçek öğretisi kalmamıştı. İsa'nın gerçek yolunun çok az bir takipçisi onun yolunu Hz. Maninin gelişine kadar sakladı. ve Mani dünyanın gördüğü tek gerçek dini kısa bir sürede cin seddinden İspanya'ya kadar yaydı.tarihte pek anlatılması da hristiyanligin ve zerdustlugun en büyük düşman olarak gördüğü din mani dinidir.bu arada hayvan yemezler-manavla cağrışim yapti mı. manav da ordan gelir demek yetmez galiba.ve hristiyanlik ve zerdustluk tarihin en büyük katliamlarini bu dine karşı yapmıştır yani manavlara. İslamın ortaya çıkışında da bu Katliamda kaçan maheistlerin etkisi büyüktür. hatta maneviyat kelimesi de ordan gelir.ikiside kabaladaki man kelimesinden gelirya o da ayrı mesele. Ve bu Katliamların hesabını son organize güç olarak kalan maniheist kuzeydoğu asyadaki Türkler sormuştur. odman, Orhan yani ışık ordusunun kralı demek olup bunlar sonradan İslamın bagnazlasan yapısı içinde unutulmustur.işte bu Roma katliamında kendini saklayan manav yani maNiler önce 900 lü yıllarda araplara sonra da 1300 lü yillarda osmanliya yardım etmişlerdir bunların hepsi süreç içerisinde unutulmustur.Manavlar bir millet değil dünyanın ilk birlik olma eşit olma şuuruna ulasmis insanlaridır. Fakat süreç içerisinde 1450 de yavaş yavaş başlayan ve 1600 lerde net lesen Sünni eksenli cendereden bir farkli millet maskesi ,yerlilik maskesi veya farkli aşiret ,anlayiş huviyetiyle kendini izole etmiş tir

    ReplyDelete
  51. Hocam, Sivas Divriği Şahin köyü’nü kürt-zaza alevi olarak göstermişsiniz ama kürtlükle zerre alakası, ilgisi yok. Divriği Şahin Köyü Alevi Türk köyüdür ve Türkmen geleneklerini öğretisini koruyan Türklük, tarih bilinci olan bir köyümüzdür. Düzeltmenizi rica ediyorum.

    ReplyDelete